Là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội của huyện Bắc Hà. Trong hành trình 30 năm kể từ ngày thành lập, Thị trấn Bắc Hà đã có những bước phát triển vượt bậc về mọi mặt của đời sống xã hội. Đây cũng là chặng đường Thị trấn Bắc Hà đồng hành cùng công cuộc đổi mới đất nước, hòa mình vào dòng chảy phát triển chung của dân tộc. Qua đó, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Thị trấn Bắc Hà đã nỗ lực, khẳng định những bước đi vững chắc để tạo ra thế và lực mới, quyết tâm xây dựng Thị trấn xứng đáng với vị trí trung tâm hành chính nơi vùng cao nguyên trắng Bắc Hà.

Thị trấn Bắc Hà vừa tròn 30 năm thành lập và phát triển nhưng lại là mảnh đất có lịch sử vô cùng oanh liệt và cũng không ít thăng trầm. Gắn chặt với các thời kỳ cách mạng của Đảng bộ huyện, Nhân dân các dân tộc Thị trấn Bắc Hà có truyền thống cần cù, sáng tạo trong lao động, anh hùng bất khuất trong xây dựng và bảo vệ quê hương. Năm 1950, Bắc Hà được giải phóng, đến tháng 4/1953, cuộc bầu cử HĐND cấp xã lần đầu tiên được tổ chức, xã Bắc Hà được thành lập. Trước cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc năm 1979, để phát triển kinh tế xã hội, củng cố quốc phòng an ninh và xây dựng căn cứ chiến đấu lâu dài. Ngày 16/01/1979, Chính phủ có quyết định hợp nhất xã Bắc Hà và xã Tà Chải thành một xã lấy tên là xã Tà Chải. Do xu thế phát triển của lịch sử và yêu cầu khách quan của quá trình đô thị hóa, đồng thời, thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới đất nước. Ngày 25/3/1992, Chính phủ quyết định về việc thành lập Thị trấn huyện lỵ Bắc Hà trên cơ sở tách ra từ xã Tà Chải. Sau một thời gian chuẩn bị công tác nhân sự và cơ sở vật chất, ngày 01/6/1992, Bộ máy Đảng, chính quyền, MTTQ và đoàn thể Thị trấn chính thức hoạt động và có hiệu lực. Đây là dấu mốc lịch sử quan trọng của Đảng bộ và nhân dân Thị trấn trong chặng đường xây dựng và phát triển. 

Diện mạo đô thị Thị trấn Bắc Hà có bước phát triển mạnh mẽ sau 30 năm thành lập

Mặc dù phải đối mặt với bộn bề những khó khăn của những năm đầu mới thành lập. Song vượt lên tất cả, với sự quan tâm của Đảng, nhà nước, các cấp, các ngành, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc Thị trấn đã đoàn kết, đồng tâm hợp lực, vượt khó vươn lên, từng bước tháo gỡ những khó khăn, tạo đà cho Thị trấn vững bước đi lên.

Trong giai đoạn 1991-1995 một số công trình trọng điểm có ý nghĩa lớn được xây dựng như: Trạm thu phát truyền hình Bắc Hà (1992), nâng cấp rải nhựa đường Bắc Ngầm -Bắc Hà (1994); năm 1994 điện lưới quốc gia đã đến với Bắc Hà, năm 1995 đường dây tải điện 35KV cung cấp điện cho Bắc Hà và nối dài đi Xín Mần (Hà Giang) được xây dựng…đã tạo ra tiền đề cơ bản để huyện Bắc Hà nói chung và Thị trấn Bắc Hà nói riêng xây dựng và phát triển kinh tế xã hội những năm tiếp theo.

Từ 1 nền kinh tế nông nghiệp, hiện nay cơ cấu dịch vụ, du lịch chiếm hơn 70% và là ngành kinh tế mũi nhọn của Thị trấn Bắc Hà trong giai đoạn hiện nay. (Ảnh. Du khách khám phá, trải nghiệm chợ đêm trên địa bàn Thị trấn)

Nắm bắt thời cơ đó, từ chỗ xác định cơ cấu nông lâm nghiệp – kinh doanh dịch vụ là chủ đạo trong thời gian đầu mới thành lập. Khi nền kinh tế ổn định và phát triển, những năm sau đó, Đảng bộ thị trấn xác định cơ cấu kinh tế đúng hướng: “Du lịch dịch vụ - thương mại- nông lâm- tiểu thủ công nghiệp”. Với cách làm sáng tạo, chỉ trong khoảng thời gian ngắn, nền kinh tế tự cung, tự cấp cơ bản đã được thay thế bằng nền kinh tế thị trường sản xuất hàng hóa. Thời gian này, Thị trấn Bắc Hà là một trong những đô thị sầm uất, sôi động nhất của khu vực khi mùa mận Tam Hoa chín đỏ. Những thương lái ở khắp mọi miền đất nước với những chuyến xe nối dài, vươn tới cả những bản làng bao quanh thị trấn đã góp phần tạo nên thương hiệu mận Tam hoa Bắc Hà và thúc đẩy các ngành nghề khác cùng phát triển. Cũng trong thời gian này, Thị trấn Bắc Hà nhận được sự quan tâm đặc biệt khi nhiều hạng mục cơ sở hạ tầng quan trọng được đầu tư, tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế xã hội tại địa phương.

Bản sắc văn hóa truyền thống gắn với lễ hội Đền Bắc Hà được Thị trấn Bắc Hà giữ gìn và phát huy

Đến nay, sau tròn 30 năm thành lập, phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng, khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Thị trấn Bắc Hà đã đoàn kết, không ngừng nỗ lực, khắc phục khó khăn, tận dụng, khai thác mọi tiềm năng, lợi thế đưa nền kinh tế phát triển ổn định. Thu nhập bình quân đầu người đạt gần 70 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 22 hộ, chiếm 1,38%. Thu ngân sách có sự tăng trưởng, đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch giao hàng năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Từ một nền kinh tế nông nghiệp chủ đạo những năm 1992, đến nay lĩnh vực này chỉ còn 3,4%. Thay vào đó, lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ, du lịch chiếm 71%, công nghiệp xây dựng đạt 25,6%. Đặc biệt, với lợi thế khi hậu mát mẻ quanh năm, thắng cảnh thiên nhiên tươi đẹp, bản sắc văn hóa truyền thống được giữ gìn; trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền Thị trấn Bắc Hà luôn xác định: “Phát triển du lịch dịch vụ là nền kinh tế mũi nhọn của địa phương” và nỗ lực triển khai với nhiều giải pháp đồng bộ. Từ chỗ chỉ có 1-2 nhà nghỉ quy mô nhỏ vào năm 1992,  hiện Thị trấn đã có 38 khách sạn, nhà nghỉ lưu trú với trên 500 phòng nghỉ. Dù chịu ảnh hưởng của dịch Covid 19, nhưng trong giai đoạn 2015- 2020, Thị trấn vẫn đón trên 415 nghìn lượt khách, doanh thu ước gần 500 tỷ đồng. Để tạo điểm nhấn về du lịch của huyện, Thị trấn đã tích cực tổ chức và tham gia vào các sự kiện văn hóa, du lịch đặc sắc của địa phương như: Hưởng ứng năm du lịch Quốc gia Lào Cai – Tây Bắc; Festival Vó ngựa cao nguyên trắng; Lễ hội Đền Bắc Hà; Chợ đêm thứ 7 hàng tuần. Xây dựng nếp sống văn minh đô thị, trọng tâm là tạo hình ảnh, con người Bắc hà thân thiện, giàu lòng mến khách. Cùng với đó, hoạt động thương mại có những bước phát triển vượt bậc với gần 600 cơ sở bán buôn, bán lẻ hàng hóa. Ngoài ra, các dịch vụ thiết yếu khác như vận tải hàng hóa, dịch vụ ăn uống, y tế tư nhân có bước phát triển, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân. Các dịch vụ bưu chính viễn thông, mạng internet, cáp quang, truyền hình kỹ thuật số được mở rộng, phủ khắp địa bàn, tạo điều kiện thúc đẩy, phát triển nền kinh tế trong giai đoạn đổi mới hiện nay.

Hạ tầng đô thị Thị trấn Bắc Hà được đầu tư đồng bộ, khang trang, từng bước hiện đại

Hiện nay, hạ tầng kinh tế xã hội tại Thị trấn Bắc Hà đã và đang được quan tâm, đầu tư, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển. Chủ động phối hợp với các ban ngành của huyện triển khai thi công các công trình hạ tầng quan trọng như: Dự án cải tạo nâng cấp nút giao Hoàng A Tưởng, dải áp phan tuyến đường Ngọc Uyển và các trục đường nội thị; hệ thống thoát nước và lát đá vỉa hè; giải phóng mặt bằng Chợ văn hóa Bắc Hà giai đoạn 1, 2 và một số công trình quan trọng khác. Ngoài ra, tại mỗi tổ dân phố, Nhân dân Thị trấn đều tích cực tham gia công tác xã hội hóa, chỉnh trang đô thị, xây dựng các tuyến phố hoa, tuyến đường kiểu mẫu, hệ thống điện chiếu sáng, xây dựng cải tạo nhà văn hóa, làm đường bê tông trị giá hàng chục tỷ đồng…. Cùng với đó, công tác quản lý đô thị, đất đai, xây dựng được tăng cường, góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo đô thị, tạo kết cấu hạ tầng đồng bộ, kết nối vùng, có sức lan tỏa mở rộng không gian, tạo dư địa và động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng với những dấu ấn về phát triển kinh tế, xây dựng kết cấu hạ tầng, lĩnh vực văn hóa, xã hội trên địa bàn Thị trấn cũng có những bước phát triển vượt bậc. Từ chỗ chỉ có nhà trẻ liên cơ, trường liên cấp 1, 2. Đến nay, Thị trấn Bắc Hà đã có 3 cấp trường từ Mầm Non đến THCS. Quy mô, mạng lưới được mở rộng, cơ sở vật chất ngày càng khang trang, hiện đại. Cả 3 cấp trường đều đạt chuẩn Quốc gia, trong đó, trường Mầm Non đạt chuẩn mức độ 2. Đội ngũ nhà giáo được tăng cường,  chất lượng giáo dục được giữ vững. Đây đều là các trường trọng điểm về chất lượng của huyện. Đặc biệt, những năm gần đây, chất lượng chuyên môn mũi nhọn và tỷ lệ học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi các cấp ngày càng tăng; là địa phương có nhiều em thi đỗ vào trường THPT chuyên của tỉnh.

Cơ sở vật chất trường lớp học được đầu tư khang trang hiện đại

Được khởi đầu với bộn bề những gian khó của ngày đầu thành lập và trong bối cảnh dịch bệnh Covid 19 diễn biến phức tạp trong thời gian gần đây. Lĩnh vực y tế của Thị trấn Bắc Hà đã tạo nên những dấu ấn quan trọng trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân. Các chương trình y tế quốc gia được tổ chức thực hiện đúng kế hoạch. Chủ động xây dựng phương án ứng phó hiệu quả, sớm đi đầu của địa phương trong công tác tiêm vaccine, đảm bảo an toàn về tính mạng và sức khỏe cho người dân trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19. Đặc biệt, hạ tầng y tế được quan tâm đầu tư xây dựng, đạt chuẩn quốc gia về y tế theo tiêu chí mới trước kế hoạch. Các hoạt động văn hóa, thể thao, truyền thông được tăng cường, nhất là những đổi mới trong thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Phong trào thể thao quần chúng được duy trì khá tốt với các hoạt động sôi nổi chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và địa phương. Công tác giảm nghèo, việc làm và thực hiện chính sách xã hội được đảm bảo; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh; Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng lên trên 75%. Các đối tượng chính sách được quan tâm, chăm sóc, hỗ trợ theo đúng quy định. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt. Truyền thống lịch sử văn hóa của mảnh đất và con người Thị trấn Bắc Hà luôn được quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị.

Đội ngũ cán bộ công chức Thị trấn được tăng cường, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ

Kể từ ngày thành lập, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại Thị trấn luôn được giữ vững, ổn định, không có các diễn biến phức tạp xảy ra. Đó là kết quả từ sự nỗ lực cố gắng của các lực lượng công an, quân sự trên địa bàn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Trong đó, điểm nhấn là việc thành lập công an Chính quy thị trấn tháng 4/2011; tiếp đó thành lập Ban bảo vệ dân phố, tổ bảo vệ dân phố vào năm 2012. Từ sự nỗ lực đó, Thị trấn Bắc Hà được coi là điểm đến an toàn, thân thiện của du khách trong và ngoài nước.

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được đặc biệt quan tâm; chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên rõ rệt đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 18, 19 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII và các Nghị quyết của Trung ương về sắp xếp đơn vị hành chính. Đến nay, Thị trấn Bắc Hà có trên 1.500 hộ, gần 6.000 nhân khẩu, gồm 13 dân tộc, cư trú trên 10 tổ dân phố, giảm 9 tổ dân phố so với năm 2015.  

Công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị có nhiều đổi mới, ghi dấu những đóng góp của các thế hệ cán bộ, đảng viên trên địa bàn Thị trấn Bắc Hà

Đặc biệt, từ chỗ chỉ có 55 đảng viên, sinh hoạt ở 6 chi bộ vào năm 1992, đến nay, Đảng bộ Thị trấn có 14 chi bộ đảng trực thuộc với gần 500 đảng viên; 100% tổ dân phố đều có Ban Chi ủy. Nhiều cán bộ, đảng viên tuy tuổi cao sức yếu nhưng luôn đi đầu gương mẫu, trách nhiệm, nhiệt tình trong các phong trào thi đua yêu nước, được Đảng tôn vinh, ghi nhận, trao những phần thưởng cao quý. Nhiều năm liền, Đảng bộ thị trấn đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu. Hoạt động của chính quyền có nhiều đổi mới, hiệu lực, hiệu quả; cải cách hành chính có nhiều chuyển biến tích cực. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân. Niềm tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền được tăng cường; khối đại đoàn kết toàn toàn dân được củng cố vững chắc.

Với những thành tích đã đạt được, trong những năm qua, Thị trấn Bắc Hà đã vinh dự nhận được nhiều phần thưởng cao quý của các cấp, các ngành trao tặng. Đặc biệt, năm 2006, Thị trấn được được Chủ tịch nước tặng thưởng huân chương lao động hạng ba. Nhiều năm liên, cán bộ và Nhân dân Thị trấn được nhận các cờ dẫn đầu thi đua của UBND tỉnh trao tặng…

Tuổi 30 với căng tràn sức sống, với khát vọng vươn lên, Thị trấn Bắc Hà đang bước vào một chặng đường phát triển mới với mục tiêu đến năm 2025 xây dựng Thị trấn Bắc Hà trở thành đô thị loại IV và sớm trở thành trọng điểm du lịch chất lượng cao của tỉnh” đã được nêu trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thị trấn lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020-2025. Trong bối cảnh thực hiện nhiệm vụ chính trị, Thị trấn Bắc Hà đã và đang đứng trước nhiều thời cơ, thuận lợi khi tiếp tục nhận được sự quan tâm đặc biệt của tỉnh và huyện trong đầu tư, mở rộng thị trấn từ 800 ha lên 1500 ha. Nhiều công trình trọng điểm của huyện được triển khai thi công như mở rộng chợ văn hóa, dự án đồi truyền hình, đồi Nậm Cáy, cây xăng Tả Hồ, đường vành đai 2; khu du lịch tâm linh chùa Núi Ba mẹ con; cải tạo, hoàn chỉnh Công viên Hồ Na Cồ; làng văn hóa du lịch phía Nam Hồ Na Cồ; mở rộng quảng trường Đền Bắc Hà... Toàn bộ hệ thống hạ tầng sau khi quy hoạch, triển khai sẽ hình thành lên một đô thị khang trang, hiện đại; một hệ thống mạng lưới hạ tầng giao thông huyết mạch và các tuyến đường kết nối với đường trục chính của khu đô thị.

Mục tiêu phát triển Thị trấn Bắc Hà trở thành đô thị loại IV và sớm trở thành trọng điểm du lịch chất lượng cao của tỉnh vào năm 2025 được tỉnh, huyện đặc biệt quan tâm

Năm 2022, đánh dấu chặng đường 30 năm thành lập Thị trấn Bắc Hà; Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Thị trấn Bắc Hà phấn khởi bước vào giai đoạn mới, khí thế mới; với tinh thần năng động, đổi mới sáng tạo, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Nhiệm vụ đặt ra đối với Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc Thị trấn Bắc Hà trong giai đoạn mới rất nặng nề, song cũng vô cùng vẻ vang. Với ý chí, tinh thần đổi mới sáng tạo và khát vọng vươn cao, vươn xa; không tự thỏa mãn với chính mình, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc Thị trấn Bắc Hà nguyện đoàn kết một lòng, phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm hiện thực hóa “khát vọng” sớm đưa Thị trấn Bắc Hà trở thành trọng điểm du lịch chất lượng cao của tỉnh, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.

Ngọc Thủy