Là một huyện nghèo của cả nước, điều kiện nguồn lực có hạn, nhiều khó khăn về phát triển kinh tế- xã hội song với quyết tâm cùng địa phương tạo ra sự thay đổi cho quê hương có thu nhập, có tích lũy, tư duy của bản thân và người dân một số Đoàn viên tiêu biểu trên địa bàn huyện Bắc Hà đã mạnh dạn, tự tin, thay đổi, sáng tạo hăng say trong lao động vươn lên thoát nghèo, tạo việc làm cho người dân, truyền cảm hứng cho nhân dân vươn lên thoát nghèo.

         Ý tưởng khởi nghiệp trên nghề nông truyền thống

              Xã Tả Củ Tỷ huyện Bắc Hà là một trong những xã cách xã trung tâm huyện nhất, cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, song bao đời này mảnh đất này vẫn gìn giữ rừng chè Shan củ, qua năm này sang năm khác ây chè cổ thụ vẫn hấp thụ những tinh hoa từ đất trời, cho hương vị trà thêm đậm đà. Anh Lý Văn Minh, sinh năm 1998 Dân tộc Dao, ở thôn Sảng Mào Phố, xã Tả Củ Tỷ cho biết, “trước đây những người dân nơơi đây chủ yếu hái, sao thủ công để bán cho các thương lái và chợ phiên hàng tuần trên trên xã, Nhiều thương lái tranh thủ ép giá các sản phẩm, vì vậy mà thu nhập cảu người dân còn chưa cao”. Trước thực Trạng này anh đã bàn với gia đình vay thêm vốn ngân hàng để thành lập HTX nông nghiệp Tả Củ Tỷ gồm 7 thành viên để kinh doanh chè Shan tuyết, đồng thời bắt tay nghiên cứu và thử nghiệm chế biến sản phẩm chè mới với mục đích bảo quản được lâu hơn, chất lượng tốt hơn. Bước đầu thử nghiệm, HTX nông nghiệp Tả Củ Tỷ gặp không ít khó khăn do tập tính người dân nơi đây chủ yếu hái búp chè để bán cho thương lái theo truyền thống 1 búp 3 lá. Để tạo sản phẩm đặc trưng của HTX, anh Minh cùng các xã viên đã đưa ra công thức mới với cách hái chè 1 búp 1 lá, 1 búp 2 lá và áp dụng kỹ thuật sao chè mới. Quá trình làm phải rất tỉ mỉ, kỳ công và nhiệt độ khi sao chè ở mỗi giai đoạn khác nhau. Sau thời gian tìm và đưa công thức mới vào sơ chế, đến nay, HTX đã tạo ra sản phẩm chè Shan tuyết cổ thụ 1 và chè Shan tuyết cổ thụ 2. Các sản phẩm của HTX được thị trường chấp nhận. Nhờ vậy, chè búp tươi của người dân khi hái đúng kỹ thuật đem bán cho HTX được nâng giá trị hơn so với trước sản phẩm cảu HTX được bán ra thị trường với giá dao động từ 500 – 600 nghìn đồng/1kg, loại đặc biệt có giá hơn 1 triệu đồng/1kg. Doanh thu mỗi năm của HTX thu hơn 1 tỷ đồng, qua đó đã giúp cho người dân nâng cao thu nhập, nhiều hộ thu nhập từ 20 đến 30 triệu đồng/năm từ chè, qua đó cũng làm thay đổi nhận thức của người dân về cây chè, góp phần phát triển kinh tế gia đình và xây dựng nông thôn mới cho địa phương. Bên cạnh đó HTX còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ chuyển đổi số trong đẩy mạnh thị trường tiêu thụ trà Shan tuyết của HTX. Trên bao bì sản phẩm chè của HTX còn có mã QR-code truy xuất nguồn gốc. Tận dụng các nền tảng mạng xã hội để quảng bá sản phẩm trà, do đó việc tiêu thụ thuận lợi hơn

Anh Lý Văn Minh được tuyên dương tại Đại hội Thanh niên tiên tiến toàn quốc làm theo lời Bác lần thứ VII, năm 2023

         Với Ý tưởng khởi nghiệp hình thành từ năm 2018 và tạo ra thương hiệu trà Shan tuyết cổ thụ Tả Củ Tỷ vào cuối năm 2022, trải qua nhiều khó khăn, sản phẩm của HTX đã được thị trường đón nhận. Dự án khởi nghiệp phát triển chè Shan tuyết của HTX của anh đã lọt vào vòng bán kết cấp quốc gia cuộc thi “Thanh niên khởi nghiệp” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức; Đoạt huy chương đồng Cuộc thi “Thách thức sáng kiến kinh doanh 2022” của tổ chức AEA tổ chức tại tỉnh Lào Cai. Cá nhân anh anh vinh dự là một trong 420 thanh niên tiến tiến tiêu biểu toàn quốc được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tuyên dương tại Đại hội Thanh niên tiên tiến toàn quốc làm theo lời Bác lần thứ VII, năm 2023.

         Áp dụng kỹ thuật, Đưa cây giống mới vào sản xuất tại Vùng đất nghèo

         Trong 10 xã có tỷ lệ Hộ nghèo cao nhất toàn tỉnh thì Bắc Hà có 2 xã là Lùng Cải và Hoàng Thu Phố, tuy nhiên tại những vùng đất nghèo, nơi được người dân ví như là vùng đất bạc màu cằn cỗi thì lại có những Đảng viên trẻ đang đen tâm huyết của mình để đưa cây giống mới vào sản xuất, tạo ra thành công, lan tỏa cho người dân, tiêu biểu như Mô hình áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng mận Tả Van của anh Thào Seo Xà sinh năm 1989 ở thôn Hoàng Trù Váng, xã Lùng Cải, huyện Bắc Hà và mô hình  trồng Lê VH6 kết hợp với cây dượu liệu của anh Tráng Seo Khúa sinh năm 1986 tại thôn Hoàng Hạ xã Hoàng Thu Phố.

         Anh Thào Seo Xà, tốt nghiệp Đại học năm 2013, Nhận thấy ở địa phương có loại mận Tả Van được người dân trồng từ bao đời nay, cho năng suất cao, quả ngọt, được du khách thập phương yêu thích, song tập quán của người dân chủ yếu trồng vài cây để lấy cành rào vườn và phục vụ trong gia đình. Với sự nhạy bén của mình, anh Thào Seo Xà đã mạnh dạn mở rộng diện tích cây trồng, cải tạo đất bạc trồng cây kém hiệu quả của gia đình để trồng 250 gốc mận Tả Van, đồng thời dốc thời gian, tâm trí của mình áp dụng kỹ thuật vào chăm sóc đồi mận của gia đình. Do đặc thù địa phương chủ yếu địa hình dốc, đất bạc màu cằn cỗi, nên anh Xà đã dùng nhiều phân chuồng để cải tạo đất, đào hố sâu và tạo mặt bằng tương đối ở từng hốc để đất mùn cùng phân ủ bón đỡ bị rửa trôi. Khi cây cao khoảng 1m thì anh tập trung cắt tỉa cây để thiết lập không gian thông thoáng giúp cây nhận được nhiều ánh sáng mặt trời, để quả to hơn, mẫu mã đẹp hơn và hương vị thơm ngon hơn. Nhờ vậy, gần 250 gốc mận của gia đình anh ngày càng xanh tốt phủ xanh 01 ha đất đồi bạc màu kém hiệu quả đã bỏ hoang hóa. Hiện nay hơn 200 cây trồng đã cho thu nhập đạt gần 80 triệu đồng trong 1 năm.

         Để sản phẩm của gia đình vươn ra thị trường, tạo dưng thương hiệu anh Xà đã chủ động giới thiệu sản phẩm, quảng bá sản phẩm lên các trang mạng xã hội và thành phố Lào Cai, Hà Nội là 2 thị trường chính. Nhờ vậy, vườn mận của gia đình anh được thương lái đến tận vườn mua và thu hái. Với hiệu quả thực tế từ mô hình trồng mận tả văn, anh Thào Seo Xà đã được Hội liên hiệp Thanh niên huyện Bắc Hà lựa chọn thanh gia Cuộc thi “Thách thức sáng kiến kinh doanh” năm 2021. Đây là chương trình được tổ chức AEA, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Lào Cai và tỉnh Hòa Bình tổ chức, nhằm Tăng cường tiếp cận các cơ hội sinh kế cho thanh niên dân tộc thiểu số với số. Mô hình của anh Thào Seo Xà đã đạt giải Vàng tại cuộc thi.

Anh Thào Seo Xà, tỉa chăm sóc vườn Mận Tả Van của gia đình

         Ngoài ra tại điạ phương anh đã tuyên truyền cho người Dân mở rộng trồng loại cây này theo hướng phát triển hàng hóa và đứng ra tập huấn kỹ thuật cải tạo đất, cắt, uốn tỉa cây cho từng gia đoạn cho người dân, mở ra hướng đi mới trong việc phát triển kinh tế tại địa phương, hứa hẹn tăng thu nhập cho người dân, giúp địa phương sớm ra khỏi 10 xa nghèo nhất toàn tỉnh Lào Cai.

         Còn tại xã Hoàng Thu Phố, từ năm 2021 trở lại đấy Đảng viên Tráng Seo Khúa đã chuyển đổi toàn bộ diện tích đất đồi của gia đình sang Trồng Lê VH6 kết hợp du lịch trải nghiện, dưới tán lê, trồng cây cát cánh, dưa léo gối vụ đen lại thu nhập cao cho gia đình, vào được nhiều hộ dân trên địa bàn xã áp dụng và học tập theo.

         Theo đó Thực hiện chương trình 135 trong gia đoạn 2010 đến năm 2015 được sự hỗ trợ của Nhà nước năm 2015 gia đình anh Khúa đã trồng 200 gốc Lê, sau 3 năm cho thu nhập. Đến năm 2021 gia đình đã tự đầu tư trồng thêm 200 gốc lê đến nay gia đình anh đã có  Vườn lê 400 gốc của cho thu nhập gần 100 triệu đồng trên năm anh Khúa cho biết: “trồng lê để cho thu nhập đòi hỏi kỹ thuật cao, từ cắt tỉa, uốn cành, tỉa quả, bọc quả, đòi hỏi người trồng phải có kiến thức và giành thời gian nhiều cho cây trồng này, điều này làm thay đổi nhiều tập quán canh tác trước đây là phó mặt cho thời tiết, ông trời”.

         Hiện nay quả đồi rộng hơn 1ha nhà mà trước đây chỉ là trồng Ngô 1 vụ rồi bỏ hoan giờ đã được bao bọc bởi cây lê tầng trên, cát cánh ở tầng dưới và tại các gốc cây lên được gia đình trồng gối vụ dưa vụ thu một năm mang về thu nhập từ 150-170 triệu đồng. Từ anh nông dân giống bao người dân ở xã Hoàng Thu Phố mỗi năm vẫn chỉ trông chờ vào ruộng Ngô, cây Lúa. Hiện nay mọi thứ đã thay đổi. Thói quen canh tác lạc hậu dần được thay thế bởi hình thức kỹ thuật cao theo tiêu chuẩn quốc tế. Ngô, lúa dần nhường chỗ cho cây ăn quả, cây cát cánh. 

Anh Tráng Seo Khúa với Mô hình trồng Lê kết hợp trồng cây cát cánh (Ảnh: Thu Hương- TTXVN)

         Ông Trần Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Hoàng Thu Phố cho biết: “Tấm gương anh Khúa là minh chứng rõ nét và sinh động nhất giúp lan tỏa tinh thần vượt khó, vươn lên thoát nghèo ra toàn xã. Từ chỗ chưa tin, chưa làm, giờ đây, đã có trên 50 hộ, ở thôn Hoàng Hạ chuyển đổi hơn 100 ha đất trồng các loại cây cho giá trị kinh tế thấp sang trồng Lê, Cát cánh đem lại nguồn thu nhập khá và ổn định. Nhất là trong 2 năm gần đây, mỗi mùa lê và cát cánh nở hoa, thường xuyên có nhiều đoàn khách đến tham quan, chụp ảnh tạo thêm việc làm, thu nhập cho người dân bản địa”.

         Ngoài các mô hình của những Đảng viên trẻ như anh Khúa, anh Xà, Anh Minh hiện nay trên địa bàn huyện còn nhiều Đảng viên trẻ đang khởi nghiệp với nhiều mô hình sáng tạo như Mô hình Du lịch cộng đồng của anh Vàng A Bình xã Bản Liền; mô hình trang trại Kele farm của anh  Giàng Quáng Tiên ở xã Lùng Phình … anh Lý Seo Thồng, Bí thư Huyện đoàn Bắc Hà cho biết: “những thế hệ đảng viên trẻ với các mô hình khỏi nghiệp này đang từng ngày cống hiến tâm huyết để tham gia phát triển kinh tế - xã hội  địa phương. Để giúp các mô hình khởi nghiệp của thế hệ trẻ trên địa bàn đi lên thời gian qua Huyện đoàn đã phối hợp tổ chức các triển lãm sản phẩm khởi nghiệp của các lớp đảng viên trẻ này lên trên không gian mạng; tổ chức các số giao dịch ý tưởng khởi nghiệp, dự án khởi nghiệp, tổ chức các diễn đàn kết nối cung - cầu để hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm khởi nghiệp cho các mô hình này”

         Nghị quyết Đại hội đảng bộ huyện Bắc Hà đã đề ra trong gian đoạn 2020-2025 phấn đấu đưa Huyện Bắc Hà ra khỏi huyện nghèo của toàn quốc. Vì vậy ngay từ đầu nhiệm kỳ đến nay công tác giảm nghèo bền vững đã được Đảng bộ huyện xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên. Trong đó tập trung phát huy nội lực trong trong Nhân dân. Những mô hình của các đảng viên trẻ trên địa bàn đã thật sự là nhân tố quan trọng  trong công tác giảm nghèo trên địa bàn, giúp lan tỏa phòng tròa làm giàu, thoát nghèo trong cộng đồng, từng bước tạo nên thay đổi về nhận thức, taạp quán canh tác, tạo diện mạo mới cho các bản làng, góp phần cùng với toàn Đảng viên trên địa bàn huyện xây dựng Bắc Hà ra khỏi huyện nghèo vào năm 2025 theo đúng tinh thần nghị quyết Đại hội đã đề ra./.