Tuy nhiên, để khẳng định uy tín, giữ vững thương hiệu trên thị trường, là nhiệm vụ quan trọng, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, hộ sản xuất kinh doanh để sản phẩm chè Shan tuyết Bản Liền phát triển mạnh mẽ hơn trong xu thế hội nhập hiện nay.

Người dân xã Bản Liền tích cực thu hái chè bán cho nhà máy

Bản Liền là xã vùng cao cách trung tâm huyện Bắc Hà hơn 30 km, vốn nổi tiếng là vùng chuyên canh chè số 1 của Bắc Hà với nhiều cây chè tuyết Shan cổ thụ. Những sản vật này đang được người dân quan tâm đầu tư, sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt, vừa đảm bảo an toàn, vừa lưu giữ được hương vị đặc trưng, mang tính khác biệt và đã tạo được thương hiệu, có mặt tại nhiều thị trường. Chè Bản Liền nổi tiếng có màu nước đẹp, khi pha nước trà có màu xanh nhạt quyện lẫn màu vàng nhạt như mật ong rừng, có hương thơm quyễn rũ. Nước chè có vị ngọt thơm để lại vị ngọt lâu trong miệng sau khi uống… Hiện toàn xã Bản Liền có khoảng trên 600 ha chè Shan, trong đó có đến hơn 400 ha được công nhận “chè hữu cơ” với 310 hộ dân tham gia liên kết sản xuất. Cây chè Tuyết Shan được trồng ở xã vùng cao Bản Liền từ lâu đã khá nổi tiếng trên thị trường trong nước, quốc tế bởi chất lượng và hương vị riêng độc đáo.

Đáng chú ý, nhờ mô hình liên kết giữa nhà nước, người nông dân và doanh nghiệp, cây chè Tuyết Shan Bản Liền đã khẳng định được thương hiệu, vị thế, từ đó trở thành cây thoát nghèo bền vững của người dân trên địa bàn xã. Hiện trung bình mỗi năm, người dân Bản Liền xuất bán cho doanh nghiệp và thị trường từ 600 – 1.000 tấn chè búp tươi, đem về doanh thu hàng chục tỷ đồng. Bên cạnh đó, còn nhiều hộ tự sao và chế biến chè bán ra thị trường trong và ngoài huyện cũng đem lại nguồn thu đáng kể. Theo đánh giá của ngành chức năng: Hiện trung bình mỗi ha chè có thể đem lại nguồn thu từ 80 -100 triệu đồng/ năm, cao hơn gấp nhiều lần so với các cây trồng truyền thống khác như ngô, lúa; cũng nhờ thế, nhiều hộ gia đình ở đây đã có thu nhập ổn định từ trồng chè và vươn lên thoát nghèo một cách bền vững. Chị Vàng Thị Ướng, thôn Đội 2, xã Bản Liền chia sẻ: Ngày xưa chưa có xướng mua chè đi bán khổ lắm, đi tận Hà Giang, hay ra tận Bắc Hà mới bán được, giờ đây được quan tâm mở xưởng vui lắm, ngày xưa 1 cân 3 -4 ngìn đồng. Giờ đây 1 cân chẻ bán được 15 – 16 nghìn rất phấn khởi. Sẽ vận động con cháu mở rộng riện tích để có thu nhập…

 Lựa chon những búp chè đạt chuẩn

Để nâng cao chất lượng, đưa hương chè Shan Bản Liền vươn ra thị trường quốc tế không thể không nhắc đến HTX Chè hưu cơ Bản Liền. Được thành lập từ năm 2004 với 30 xã viên và 20ha diện tích trồng chè. Từ khi thành lập, chính quyền địa phương đã phối hợp với ban lãnh đạo HTX đến gõ cửa từng nhà, gặp từng người dân tổ chức tuyên truyền vận động thay đổi tập quán canh tác, tổ chức các lớp tập huấn nâng cao trình độ, kỹ thuật sản xuất. Nhờ đó, diện tích và sản lượng chè Tuyết Shan trên địa bàn xã không ngừng tăng lên, từ 20 ha năm 2004 đến năm 2015, diện tích tăng lên 295ha. Hiện nay, diện tích chè của HTX đã lên tới trên 400ha. Cùng với sự phát triển của diện tích trồng chè, HTX cũng chuyển đổi mô hình hoạt động theo Luật HTX 2012 từ năm 2015. Từ khi chuyển đổi mô hình hoạt động, HTX phát triển theo hướng đem lại lợi ích cho thành viên, thể hiện vai trò trong việc cung cấp dịch vụ đầu vào và tiêu thụ sản phẩm đầu ra cho thành viên HTX. Thành viên của HTX cũng được tập huấn kỹ thuật chăm sóc, thu hái, đốn tạo tán chè. Hàng năm, HTX tổ chức gieo ươm 10.000 - 15.000 hom chè hỗ trợ cho các thành viên HTX phát triển diện tích mới. Ngoài việc cung cấp dịch vụ đầu vào, sản phẩm đầu ra là chè búp tươi được HTX bao tiêu 100%, giá sản phẩm được thu mua theo đơn giá hợp đồng được ký kết với công ty, đồng thời theo phân loại cấp độ sản phẩm theo quy định và bảo đảm lợi nhuận cao nhất cho thành viên. Chị Lâm Thị Tư, thanh viên HTX chè hữu cơ Bản Liền cho biết: Giờ ai cũng đi hái chè về bán cho xưởng. Không vất vả như trước đây. Mấy chị em ở đâu được xưởng chè nhận vào làm công, 1 tháng cũng được 3 – 4 triệu có thêm tiền mua sắm vật dụng trong gia đình. Bà con ai cũng phấn khởi cố gắng chăm sóc chè thật tốt…

Kiểm tra chất lượng chè trước khi đóng gói

 Năm 2019, chè Shan tuyết Bản Liền được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận đạt chuẩn 5 sao, từ đó giúp sản phẩm của HTX khẳng định được thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước. Nhờ đó, thu nhập của HTX trong những năm qua luôn đạt ở mức 10 tỷ đồng mỗi năm. Việc trích quỹ và phân chia lợi nhuận cho các thành viên được HTX thực hiện bảo đảm công khai minh bạch và đúng theo quy định. Tổng số tiền thu được quy trở lại hỗ trợ tiền lương cho Hội đồng quản trị HTX, trích lập các quỹ theo quy định, các hoạt động chung và hỗ trợ cho các thành viên theo mức độ sử dụng dịch vụ. Do đó, HTX đã thu hút được thêm nhiều thành viên tham gia. Đến nay, HTX đã phát triển lên tới 180 thành viên. Ông Phạm Quang Thận, Giám đốc HTX chè hữu cơ Bản Liền bày tỏ: Ở HTX chúng tôi tập huấn cho công nhân thường xuyên vể sản xuất chè hữu cơ đạt chuẩn. Các hộ nông bán chè cho xưởng đều có mã GPS để giám sát trên phần mềm hệ thống của xưởng, từ khâu thu hái đến bảo quản. Từ đó lấy được niềm tin của khách hàng…

Chè được đóng gói theo tiêu chuẩn

Do có khí hậu và thiên nhiên ưu đãi, nên chất lượng chè Shan tuyết Bản Liền nổi tiếng thơm, ngon và sạch, được người sành chè trong và ngoài tỉnh biết đến. Nhằm tiếp tục phát huy giá trị cây chè Shan tuyết Bản Liền, đi đôi với việc bảo tồn diện tích chè Shan tuyết hiện có, những năm gần đây, cùng với sự quan tâm đầu tư của tỉnh, huyện cũng đã dành nhiều nguồn vốn đầu tư cho phát triển cây chè cũng như các cơ chế thông thoáng thu hút đầu tư vào chế biến chè. Nhận thấy rõ lợi thế của cây chè Shan tuyết, chính quyền địa phương xã Bản Liền đã có những bước đi phù hợp, khuyến khích người dân chăm sóc, bảo tồn, đầu tư công nghệ chế biến, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo nguồn thu nhập ổn định. Ông Trần Ngọc Phú, Chủ tịch UBND xã Bản Liền cho biết thêm: Từ các nguồn vốn chương trình 135, 30a huyện và xã đã hỗ trợ người dân mau phân hữu cơ, máy phát cỏ đẻ bà con giảm công lao động, tăng năng xuất sản lượng chè. Từ đó tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn xã giảm từ 10%. Cây chè hữu cơ bản liền đạt chất lượng 5 sao và được đưa ra thị trường thế giới là niềm động viên khích lệ người dân trồng chè của xã nâng cao chất lượng sả phẩm chè…

Xưởng chè Bản Liền tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương

Được biết hiện toàn huyện có trên 655ha chè tuyết Shan, trong đó diện tích chè kinh doanh có khoảng 600ha, còn lại là diện tích chè đang thời kỳ kiến thiết cơ bản. Cây chè Shan hữu cơ của huyện Bắc hà tập trung chủ yếu tại các xã vùng cao như Bản Liền, Tả Củ Tỷ, Nậm Khánh và Tả Van Chư. Hương vị chè Shan tuyết của Bản Liền nói riêng, Bắc Hà nói chung đã vươn ra thị trường quốc tế, thực sự là niềm vinh dự, niềm động viên, khích lệ những người dân, doanh nghiệp đang lưu giữ, chế biến các sản phẩm chè Shan tuyết. Qua đó, một lần nữa khẳng định, sản phẩm trà Shan tuyết Bắc Hà đã tạo được thế đứng vững chắc trên thị trường, tạo được niềm tin về sản phẩm an toàn, chất lượng./.