Những ngày mùa thu, từ khoảng đầu tháng 9 đến tháng 10, nếu có dịp đến với các xã vùng cao khu vực thượng huyện Bắc Hà, nhât là xã Tả Văn Chư- nơi có rừng nguyên sinh, danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia - động Thiên Long hoặc xã Hoàng Thu Phố - nơi có Vườn chè cổ thụ, chúng ta sẽ bắt gặp cảnh tượng cực kỳ đẹp mắt của những vạt rừng, góc nương, hai bên đường lên xã, vào các thôn và ngược vào rừng nguyên sinh được trải nhuộm màu đỏ rực, đẹp mắt của trái sơn trà (táo gai),
đã thu hút không ít du khách không quản ngại khó khăn băng rừng để khám phá thứ “lộc rừng” này.

         Đây là loại cây dại, ăn được, có vị như trái táo thường nên được bà con người Mông gọi là trái táo rừng. Còn theo khoa học gọi đây là Quả sơn trà (táo gai) không chỉ cung cấp chất dinh dưỡng dồi dào mà còn đem đến nhiều lợi ích sức khỏe cho con người, giúp cải thiện các vấn đề về tim mạch, hỗ trợ điều trị cao huyết áp, cân bằng các vi khuẩn đường ruột và kiểm soát tốt mỡ máu.

         Quả sơn trà (hawthorn berry) hay còn được biết đến là quả táo gai, mọc trên cây bụi thuộc chi Crataegus (bao gồm hàng trăm loài) và thường được tìm thấy ở các khu vực châu Á, châu Âu, Bắc Mỹ. Trên thực tế, loại quả mọng nhỏ bé này được coi là 1 phần quan trọng trong nền y học cổ truyền của Trung Quốc.

         Đông y sử dụng quả sơn trà để điều trị các bệnh lý như: Suy tim sung huyết (CHF), rối loạn nhịp tim, huyết áp cao, huyết áp thấp, xơ vữa động mạch và mức cholesterol trong máu cao.

         Nhìn chung, quả sơn trà có chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá, chúng có mùi vị hòa quyện giữa chua, thơm và ngọt nhẹ. Màu sắc của quả sơn trà có thể từ màu vàng, đến đỏ đậm và đen. Mặt khác, quả sơn trà cũng được sử dụng rộng rãi để chế biến thành các loại kẹo trái cây, thạch, mứt và rượu.

         Trước khi sử dụng quả sơn trà, các bạn nên trao đổi với bác sĩ nếu bạn đang uống bất kỳ loại thuốc kê đơn nào nhằm tránh những tương tác không mong muốn xảy ra.

         Vài năm trước loại quả này lúc chín được du khách, nhất là Hà Nội, ưa chuộng, đặt mua về để tỉa cành cắm làm cảnh trong phòng khách, đã dẫn đến một số tư nhân đến thu mua nên làm giảm diện tích. Đến nay tuy đã được bảo vệ  nhờ sự vào cuộc của cư dân mạng, song trước vẻ đẹp của trái sơn trà mùa quả chín đỏ, mong các bạn lên thăm quan không bẻ trộm, đào trộm làm mất cảnh quan, hãy giữ gìn vẻ đẹp rực rỡ của tự nhiên để mọi người cùng chiêm ngưỡng.

         Bắc Hà vào thu ngoài những phong cảnh nên thơ mộc mạc của mùa lúa chín vàng trải nhuộm lưng chừng đồi núi, thung lũng tạo nên những bức tranh phong cảnh đẹp sống động, mê hồn, hương cốm mới tỏa hương, mùa trái chín, còn có một sắc đỏ nổi bật giữa núi rừng đó là mùa trái Sơn Trà chín đỏ rừng, hấp dẫn mời gọi du khách đến với miền cao nguyên trắng ./.

Bài, ảnh: Tuấn Anh-  Xuân Cường